CNC hakkında merak edilen başlıca sorular.
CNC nedir? CNC, İngilizce Computer Numeric Control ifadesinin baş harflerinin kısaltmasıdır. İnsan gücü gerektiren işleri kolaylaştırmak ve seri hale getirmek için tasarlanmış bir torna tezgahı türü olan CNC, “Bilgisayar Destekli Nümerik Kontrol” olarak isimlendirilir. Amacı takım tezgahlarının sayısal komutlarla ve bilgisayar yardımıyla kontrol edilmesidir. CNC torna tezgahları, bilgisayar kontrolü ile kullanılan NC programları sayesinde iş parçalarını belirlenen ölçü, ilerleme ve devir ile kısa zamanda seri bir şekilde üretim yapmaktadır.
CNC, makine, tarım ve otomotiv sektörlerinde sıklıkla kullanılmaktadır. CNC makineleri, imalatta seri, hatasız üretim için idealdir. Bilgisayarlı kontrol ünitesi ile teknik ve ofset bilgileri kalıcı olarak CNC tezgahlarının hafızasında saklanabilir. İmalatta her aşamada programa müdahale edilebilir, istenen değişiklikler yapılabilir.
CNC tezgah, Nümerik Kontrol (NC) sistemine bilgisayar desteği eklenmesi ile oluşturulan bir tezgahtır. CNC ile çalışabilen yaygın takım tezgâhları arasında:
* Torna tezgahı (lathe Machine)
* Freze tezgahı(Miling Machine)
* Matkap tezgahı (Drilling Machine)
* Delik Büyütme Tezgahı (Boring Machine)
* Taşlama Tezgahı (Grinding Machine) bulunmaktadır.
CNC takım tezgahlarının fiziksel tasarım ve konstrüksiyonları NC tezgahları ile aynıdır. Ancak NC takım tezgahlarında yapılmaları mümkün ve ekonomik olmayan bir dizi fonksiyonel özellikler CNC tezgahlara eklenmiştir. CNC tezgah özellikleri şunlardır;
* CNC makine programları hafızada saklanabilir ve defalarca kullanılabilir.
* CNC tezgahın enerjisi kesilse bile program vb. veriler kaybolmaz.
* İstenildiği zaman cnc tezgah programlarında değişiklik yapılabilir.
* Ana programa ek olarak alt programlar eklenebilir. Böylece ana programın yapıldığı sırada bu alt programlar gerekli yerlerde çağrılarak işlem tamamlanır.
* Kesici telafisi özelliği ile belirli ölçü düzenlemeleri programın işletimi sırasında makine tarafından yapılabilir.
* Kesici kırıldığında farklı çaptaki kesici ile programa kalınan yerden devam edilebilir.
* Elde edilen yüzey kalitesi ve hassasiyet konvansiyel tezgahlara (Conventional Machines) kıyaslanmayacak derecede iyidir.
* Birçok bilgisayar ve sistemleriyle iletişim kurabilme avantajına sahiptir.
* İmalattan önce görüntü ünitesi (Visual Display Unit) yardımıyla grafik olarak parçanın ön izlemesi yapılabilir.
* Kesici aletler CNC yardımıyla otomatik değiştirilebilir.
CNC ne işe yarar ve CNC nasıl çalışır sorularınıza cevap vermeden önce CNC kullanım alanlarından da bahsedelim. İlk olarak üç eksenli freze tezgahında kullanılan sistem daha sonra torna, taşlama vb. takım tezgahlarına da uygulandı. Günümüzde ise imalat yapılan hemen hemen her alanda CNC kullanılmaktadır. CNC tezgah kullanılan alanlar;
* Havacılık
* Savunma
* Otomotiv
* Tüketim malları
* Mobilya
* Yedek parça
Talaşlı imalat ve kaynakçılıkta da CNC makine kullanılır. Üretim yapan her sektör için ihtiyaçları karşılayan mükemmel bir teknolojidir. Reklamcılık sektöründe de maket kalıp üretimlerinde, mockup üretimler yapılmasında, tema parklar için tasarlanan mekanların üretiminde CNC tezgahtan yararlanılabilir.
CNC nasıl çalışır sorusuna cevap verecek olursak makine üzerindeki takımları harekete geçirmek veya bir parçayı işlemek için CNC simülasyon ya da imalat programlarını kullanmak gerekir. CNC makinelerinin ortak dili olan G kodları ile kontrol ünitesinden servo eksenlere hangi hareketi hangi hızda ve sıra ile yapacağı iletilir. NC dosyası olarak kaydedilen bu işlemler, CNC tezgahına bir flash bellek yardımıyla aktarılır.
CNC makine sisteminde bulunan ekrandan son kontroller yapılır ve onay verildikten sonra işlemler makine tarafından gerçekleştirilir. İmalat süresi program detayına göre değişmektedir.
CNC nasıl kullanılır sorunuzu yanıtladığımıza göre bir diğer merak edilen konu olan CNC tezgah avantajları hakkında da bilgi verelim. Yatırım yapmak konusunda kararsız olan firmalar için sayfamızdaki bilgiler faydalı olabilir.
* CNC tezgah ayarlama zamanı diğer tezgahlara göre daha kısa olan bir sistemdir.
* Ayarlama, ölçü ve kontrol zamanlarını en aza indirir.
* CNC tezgahlar, insan faktörünü ortadan kaldırır. Dolayısıyla seri ve hassas üretim imkanı sağlar.
* CNC sayesinde tezgah işlemleri yüksek hassasiyetle yapılır.
* CNC tezgahlarda çalışma hızı her zaman aynıdır.
* Elektrik ve malzeme giderleri düşüktür.
* Kalıp, mastar, şablon vb. elemanlardan faydalanılmadığı için sistem daha ucuzdur.
* Depolama yeri sorunu yaşanmaz.
* Yapılacak değişiklikler istenilen noktada ve vakit kaybetmeden gerçekleştirilebilir.
CNC tezgah kullanımında üretim daha esnek ve konforludur. Zaman ve maliyet dengesi sağlanmıştır.
CNC makine kullanımı imalat sektöründe son yıllarda çığır açan bir teknoloji haline gelmiştir. Üretim kalıplarını sorunsuz bir şekilde elde etmeyi sağlayan CNC tezgahlar, operatör hatalarını minimuma indirmesi, hızlı ve hatasız üretim yapmayı sağlaması açısından önemlidir.
Havacılıktan reklam sektörüne kadar her alanda kullanılan CNC makine ile müşteri beklentileri karşılanabilir. CNC makineleri daha iyi kullanmak ve çizimini geliştirmek isteyenler AutoCad, CadCam, SolidWorks, 2DW, CNC3D, Fanuc vb. programları kullanmayı öğrenebilirler.
Sayısal kontrol (İngilizce: Numerical control, NC) veya tam ismi ile bilgisayarlı sayısal kontrol (İngilizce: Computer numerical control, CNC), işleme takımlarının (matkaplar, delme takımları, torna tezgahları gibi) ve 3B yazıcıların bir bilgisayar aracılığıyla otomatik olarak kontrol edilerek şekil verilecek iş parçasının üzerinde operasyonda bulunan talaşlı imalat işlemidir. Bir CNC makinesi, kodlar ile programlanmış talimatı takip ederek manuel bir operatöre ihtiyaç duymadan, spesifikasyonları karşılamak için belli bir malzeme bazındaki iş parçasını (metal, plastik, ahşap, seramik, veya kompozit gibi) istenilen şekile gelene kadar, manuelden daha hassas bir şekilde işler.
Bir CNC makinesi, programlanmış talimatlarına göre bir bilgisayar tarafından kontrol edilen, birden çok motora sahip ve hassas manevra kabiliyetine sahip bir platformdur. Programlanmış talimatlar, G-kodu ve M-kodu gibi makine kontrol kodlarının sıralı bir programı biçiminde, bir CNC makinesine yazılıp gönderilir ve ardından işlem başlatılır. Talimatlar, bir kişi tarafından veya çoğunlukla bilgisayar destekli grafik-tasarım (CAD) yazılımı ile yazılabilir. Yine G-kodlarını kullanan 3B yazıcılar söz konusu iken, talimatlar oluşturulmadan önce yazdırılacak obje “dilimlenir”.
CNC’nin, manuel olarak (el çarkları veya kollar gibi cihazları kullanarak) veya önceden üretilmiş model kılavuzları (kamlar) tarafından mekanik olarak kontrol edilmesi bilgisayarlı olmayan diğer makinelere göre büyük bir gelişmedir. Modern CNC sistemlerinde, mekanik bir objenin tasarımı ve üretimi son derece otomatiktir. Objenin mekanik boyutları CAD yazılımı kullanılarak tanımlanır ve ardından bilgisayar destekli üretim (CAM) [en] yazılımı ile üretim direktiflerine çevrilir. Ortaya çıkan direktifler (“son işlemci” yazılımı tarafından) belirli bir makinenin bileşeni üretmesi için gerekli olan belirli komutlara dönüştürülür ve ardından CNC makinesine yüklenir. Herhangi bir bileşen, çok sayıda farklı aletin—matkaplar, testereler, v.b.—kullanımını gerektirebileceğinden, modern makineler genellikle birden çok aleti tek bir “hücre” içinde birleştirir. Diğer kurulumlarda ise bileşeni makineden makineye hareket ettiren harici bir kontrolör, insan veya robotik operatörler ile bir dizi farklı makine kullanılır. Her iki durumda da, herhangi bir objeyi üretmek için gereken adımlar dizisi tamamıyla otomatiktir ve orijinal CAD ile yakından eşleşen objeler üretir.
Avantajları:
* Ayarlama, ölçü, kontrolü, manuel hareket, v.b. gibi zaman harcayan işlemler olmadığından çok seridir.
* Hassas işlem yapar.
* Kalifiyeli insan gerek duymaz.
* Çalışma temposu her zaman yüksek ve aynıdır.
* Her türlü sarfiyat minimuma indirilmiştir.
* Operatörden kaynaklanacak kişisel hatalar minimuma indirilmiştir.
Dezavantajları:
* Detaylı bir imalat planı gerektirir.
* Pahalı bir yatırım gerektirir.
* Saat başına harcadığı enerji yüksektir.
* Titiz kullanım ve bakım ister.
* Yüksek kesme hızlarına dayanabilecek, kaliteli kesicilerin kullanılması gerekir.
* Peryodik bakımları uzman ve yetkili kişice, düzenli olarak yapılmalıdır.
CNC tezgahlarında 24 saat aralıksız seri üretim gerçekleştirilerek enerji ve zaman tasarrufu sağlanabilmektedir. Ahşap, plastik, metal, seramik, pleksi ve kompozit yüzeylerde çok ince detaylarla kesme, delme, delik büyütme ya da tornalama işlemleri zaman çizelgesine oturtularak kısa sürede müşteriye teslim edilebilir.
1. CNC Torna Makinesi (Lathe CNC Machine)
2. Freze CNC makinesi (Milling CNC machine)
3. Delme CNC makinesi (Drilling CNC machine)
4. CNC makinesi taşlama (Grinding CNC machine)
5. Lazer kesim CNC makinesi (Laser cutting CNC machine)
6. Plazma kesme CNC makinesi (Plasma cutting CNC machine)
7. Elektrik deşarj CNC makinesi (Electric discharge CNC machine)
8. CNC Router (Router CNC machine)
9. 5 eksenli CNC makinesi
10. 3 Boyutlu Yazcı
